Cần cải thiện chính sách đối với ngành công nghiệp hỗ trợ

Cần đơn giản các thủ tục hành chính để các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp hỗ trợ dễ dàng tiếp cận vốn vay ưu đãi để đầu tư công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh.

>> Xem thêm: Bánh nỉ xám, Bánh đánh bóng

Sản xuất nút áo tại Công ty TNHH Hòa Mỹ (huyện Vĩnh Cửu). Sản phẩm của công ty chủ yếu xuất khẩu, còn doanh nghiệp trong nước lại phải nhập khẩu mặt hàng này từ nước ngoài về

Thuận lợi khó khăn nhìn từ Đồng Nai

Theo đại diện Sở Công thương tỉnh Đồng Nai, để thu hút các DN trong nước, nước ngoài đầu tư vào công nghiệp hỗ trợ nhiều hơn, UBND tỉnh đã thành lập 3 phân khu phát triển công nghiệp hỗ trợ trong các khu công nghiệp (KCN), gồm: phân khu công nghiệp hỗ trợ rộng 114 hécta nằm trong KCN Giang Điền (huyện Trảng Bom), phân khu An Phước ở KCN An Phước (huyện Long Thành) rộng 47 hécta và phân khu trong KCN Nhơn Trạch 5 (huyện Nhơn Trạch) khoảng 100 hécta.

Ngoài ra, các KCN cũng thu hút DN công nghiệp hỗ trợ trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Nhưng các DN hỗ trợ gặp khó về mặt bằng sản xuất vì không đủ tài chính để thuê đất xây dựng nhà xưởng trong các KCN nên cũng mất đi nhiều cơ hội kết nối cung – cầu. Ông Cao Tiến Sỹ, Trưởng ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh, cho biết: "Một số KCN tại Đồng Nai đã xây dựng sẵn nhà xưởng cho những DN vừa và nhỏ thuê. Tuy nhiên, ít DN công nghiệp hỗ trợ trong nước thuê được vì giá từ 3,5-5 USD/m2/tháng. Để thuê 1 nhà xưởng 500-1.000 m2 trong KCN, mỗi tháng DN mất 50-100 triệu đồng, đây là khoản tiền không nhỏ với DN nhỏ. Các phân khu công nghiệp hỗ trợ chủ yếu DN FDI thuê".

Hàng năm, tỉnh có tổ chức xúc tiến thương mại cho các DN hỗ trợ trong nước gặp gỡ với DN nước ngoài trên địa bàn tỉnh để giới thiệu, kết nối trong tiêu thụ sản phẩm nhưng chưa được nhiều. Vì thế, các DN trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ vẫn rất yếu thế trong việc mở rộng đầu ra. Hiện nay, rất nhiều DN hỗ trợ trong tỉnh vì khó khăn về vốn đành phải thuê, mua đất nông nghiệp ở bên ngoài các KCN, cụm công nghiệp để xây dựng nhà xưởng sản xuất. Điều này cũng dẫn đến họ khó đáp ứng đủ các yêu cầu để được hưởng các ưu đãi về vốn. Ông Nguyễn Ngọc Chính, Giám đốc sản xuất Công ty TNHH Chi Ma Sa, TP.Biên Hòa, chia sẽ: "Chúng tôi chuyên thiết kế, gia công, sản xuất bằng laser, hàn laser. Lĩnh vực này có công nghệ cao, khá mới mẻ nên dù đã tìm được một số khách hàng là DN nước ngoài nhưng vẫn khó khăn về đầu ra. Do đó, mong muốn nhất của chúng tôi là có thể kết nối với các DN trong nước và nước ngoài có nhu cầu để cung cấp sản phẩm".

Cần cải thiện chính sách hỗ trợ

Trong thực tế, số DN hỗ trợ nhận được chính sách ưu đãi về vốn, mặt bằng là rất ít. Hầu hết DN trên lĩnh vực này đều "tự bơi", nên nhiều DN sau nhiều năm thành lập vẫn không lớn mạnh nổi. Do đó, các DN đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ không nhiều. 3 phân khu công nghiệp hỗ trợ của tỉnh chủ yếu là DN nước ngoài thuê đất sản xuất.

Nhận thức được vai trò quan trọng của việc phát triển công nghiệp hỗ trợ, thời gian qua, Nhà nước ta đã ban hành một số văn bản nhằm đẩy mạnh việc phát triển công nghiệp hỗ trợ như: Quyết định số 34/2007/QĐ-BCN về việc phê duyệt Quy hoạch phát triển công nghiệp hỗ trợ giai đoạn đến năm 2010, tầm nhìn đến năm 2020 của Bộ Công nghiệp (nay là Bộ Công Thương), Quyết định 12/2011/QĐ-TTg ngày 24/2/2011 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách phát triển một số ngành công nghiệp hỗ trợ... Trong những năm vừa qua, chúng ta đã có nhiều cố gắng để đầu tư, phát triển các doanh nghiệp (DN) hỗ trợ nhằm tạo tiền đề cho việc phát triển ngành công nghiệp ở nước ta. Mặc dù đã thu được một số kết quả nhất định trong quá trình phát triển công nghiệp hỗ trợ như góp phần nâng dần tỷ lệ nội địa hóa của một ngành công nghiệp lắp ráp, giảm bớt tỷ lệ linh kiện, phụ tùng phải nhập khẩu từ nước ngoài.

Theo ông Vương Trọng Sánh, Trưởng phòng Quản lý công nghiệp (Sở Công thương Đồng Nai), Chính phủ có Nghị định 111/2015/NĐ-CP về phát triển công nghiệp hỗ trợ, trong đó quy định những ưu đãi dành cho DN đầu tư sản xuất trên lĩnh vực này nhưng ít DN tiếp cận được. Thủ tục để được xét công nhận là DN hỗ trợ rườm rà nên đến nay chưa có DN trong nước nào tại Đồng Nai được hưởng chính sách ưu đãi từ nghị định trên.

Công nghiệp hỗ trợ là những ngành sản xuất các sản phẩm đầu vào, gồm các sản phẩm, hàng hóa trung gian và các sản phẩm, hàng hóa dịch vụ phục vụ quá trình sản xuất. Trong thực tiễn kinh doanh, có hai cách hiểu về công nghiệp hỗ trợ. ở góc độ hẹp, công nghiệp hỗ trợ là các ngành sản xuất phụ tùng, linh kiện phục vụ cho công đoạn lắp ráp ra sản phẩm hoàn chỉnh. Ở góc độ rộng hơn, công nghiệp hỗ trợ được hiểu như toàn bộ các ngành tạo ra các bộ phận của sản phẩm cũng như tạo ra các máy móc, thiết bị hay những yếu tố vật chất khác góp phần tạo thành sản phẩm chính. Như vậy, công nghiệp hỗ trợ là các ngành công nghiệp sản xuất, từ sản xuất nguyên vật liệu đến gia công chế tạo các sản phẩm, phụ tùng, linh kiện, phụ kiện, bán sản phẩm... để cung cấp cho ngành công nghiệp lắp ráp các sản phẩm cuối cùng là tư liệu, công cụ sản xuất hoặc sản phẩm tiêu dùng. Trên thực tế, khái niệm công nghiệp hỗ trợ thường được sử dụng trong các ngành công nghiệp sản xuất những sản phẩm có sự kết nối của nhiều chi tiết phức tạp, đòi hỏi tính chính xác cao, dây chuyền sản xuất đồng loạt với các công đoạn lắp ráp tách biệt.

Bà Phùng Thị Lan Phương, Trưởng phòng FTA, Trung tâm WTO và Hội nhập (VCCI), cho rằng Việt Nam gia nhập các hiệp định như TPP, EVFTA... đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp đang đi ra biển lớn, hứa hẹn mở ra nhiều cơ hội phát triển. Đa số các sản phẩm điện tử và linh kiện sẽ được xóa bỏ khi các hiệp định có hiệu lực, mở ra cơ hội xuất khẩu sản phẩm, nhập khẩu nguyên liệu, linh kiện cho doanh nghiệp Việt Nam nhưng đồng thời cũng đặt ra áp lực cạnh tranh lớn.

Trong một hội nghị về công nghiệp hỗ trợ do Bộ Công thương tổ chức vào ngày, các tỉnh, thành phía Nam đều đề nghị bộ làm đơn vị đầu mối thành lập trung tâm phân phối công nghiệp hỗ trợ tại TP.Hồ Chí Minh, giới thiệu sản phẩm của các tỉnh thành để kết nối với các DN sản xuất; đồng thời xây dựng dữ liệu sản xuất công nghiệp hỗ trợ để các tỉnh, thành thu hút đầu tư cho phù hợp; đơn giản các thủ tục hành chính để DN dễ dàng tiếp cận vốn vay ưu đãi để đầu tư công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh.

(Theo Maydanhbongrung.com.vn)