Chấm thi đổi mới như thế nào?
Trao đổi với báo chí về công tác chấm thi năm nay, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ cho biết, khâu chấm thi có những thay đổi rất cơ bản. Với chấm bài thi trắc nghiệm, thay đổi lớn nhất là về nhân sự chủ trì chấm thi, được giao cho các trường ĐH thay vì để các địa phương như trước đây. Tất cả khu vực chấm thi đều lắp camera giám sát tương tự như với khu vực bảo quản đề thi, bài thi. Đặc biệt là phân rõ người, rõ trách nhiệm, rõ quy trình, rõ sản phẩm. Trong chấm trắc nghiệm có tổ giám sát để giám sát quy trình quét bài, chấm bài và xử lý kỹ thuật chấm thi.
Điều quan trọng hơn là phần mềm chấm bài thi trắc nghiệm được điều chỉnh theo hướng mã hóa tất cả thông tin về bài thi của thí sinh. Sau khi quét ảnh bài thi thì hình ảnh đó đã được mã hóa ngay và chuyển đến khâu chấm thi, người chấm không biết thông tin của thí sinh. Sau khi quét xong, thông tin đó lập tức phải được in ra đĩa CD để gửi về Bộ GD&ĐT, đảm bảo cả Bộ và Chủ tịch hội đồng thi đều lưu giữ dữ liệu gốc, nếu có điều chỉnh, sửa chữa gì thì có dữ liệu gốc để đối chiếu, soi xét lại dấu vết.
Nếu xảy ra lỗi kỹ thuật về thông tin thí sinh trên phiếu trả lời trắc nghiệm, ví dụ như do các em tô mờ số báo danh thì phải giải mã để sửa thông tin thí sinh nhưng nội dung bài thi cũng sẽ không được hiển thị. Như vậy, bài thi trắc nghiệm của thí sinh năm nay cũng được đánh “phách” điện tử. Tức là, nếu biết mã phách thì không biết phần bài làm của thí sinh và ngược lại biết bài làm thì không biết mã phách.
“Tất cả những thay đổi về kỹ thuật như vậy nhằm góp phần ngăn chặn sai phạm, hạn chế tác động chủ quan của con người, có muốn làm sai lệch điểm cũng rất khó để thực hiện” - Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ khẳng định.
Việc chấm thi bài tự luận cũng có quy định cụ thể nhằm hạn chế tác động chủ quan của người chấm như phải đảm bảo hai vòng độc lập, nếu bài thi do hai giám khảo ở hai vòng chênh nhau từ 1,0 điểm trở lên thì tổ trưởng bộ môn chấm phải trực tiếp xem xét. Nếu cần thiết phải chấm thêm vòng thứ 3.
Bên cạnh đó, còn có quy định về chấm kiểm tra, ít nhất 5% số lượng bài thi và chấm kiểm tra ngay trong quá trình chấm thi chứ không phải chỉ chấm kiểm tra sau khi kết thúc. Việc chấm kiểm tra cũng tiến hành hai vòng độc lập. Như vậy, có những bài thi sẽ có tới 4 người chấm để khẳng định số điểm và điều chỉnh kịp thời nếu thấy điểm đó là chưa hợp lý. Những bài thi có điểm cao bất thường sẽ được tiến hành chấm lại. Tùy theo từng điểm thi tại hội đồng chấm. Nếu tỉ lệ điểm 9, 10 ở hội đồng chấm nhiều sẽ chọn ngẫu nhiên 5% bài thi ở mức điểm này để chấm lại, có thể mức điểm từ 8 trở lên sẽ coi là điểm cao cần phải có kiểm soát, kiểm tra lại.
Bộ cũng đưa ra quy định chặt chẽ về quy trình nhập điểm. Có 4 người tham gia vào quá trình nhập điểm trên 1 máy: 1 người đọc, 1 người giám sát đọc, 1 người nhập điểm và 1 người giám sát nhập điểm để đảm bảo không sai sót trong khâu nhập điểm. Sau khi nhập xong lại đối chiếu xem có chính xác không mới chính thức công bố kết quả.
Xem xét ngay nếu thấy phổ điểm bất thường
Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cho hay, tại các điểm chấm trắc nghiệm, công tác thanh tra, giám sát được tăng cường, rõ quy trình. Từ khâu mở túi bài thi, quét bài, in dữ liệu ra đĩa… đều có thanh tra Bộ trực tiếp giám sát bên cạnh tổ giám sát chấm thi với đầy đủ thành phần, có ghi nhật ký và đảm bảo quy trình chấm chặt chẽ.
Với bài thi tự luận, năm nay có bổ sung quy định thanh tra của sở GD&ĐT tỉnh này sẽ được điều động thanh tra “chéo” việc chấm thi của tỉnh khác để tăng tính khách quan của thanh tra, giám sát.
Năm nay, sau khi các địa phương gửi kết quả chấm thi về đầy đủ, Bộ sẽ tiến hành phân tích phổ điểm thi, nếu thấy điểm thi ở hội đồng thi nào bất thường thì sẽ xem xét, xử lý trước khi công bố điểm thi chính thức.
Sau khi làm xong tất cả những công việc trên, theo Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ, dự kiến ngày 14/7, Bộ sẽ chính thức công bố điểm thi đồng loạt trên cả nước. Muốn vậy chậm nhất ngày 12, 13/7, các địa phương phải gửi dữ liệu điểm thi về Bộ. Khi công bố điểm thi Bộ sẽ công bố phân tích phổ điểm của kỳ thi trên cả nước để nhân dân biết, giám sát.
Dự báo về điểm thi năm nay, thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ nói: “Đề thi đã đáp ứng yêu cầu đặt ra, đó là bám sát chuẩn kiến thức kỹ năng của chương trình THPT, chủ yếu là lớp 12. Qua theo dõi, đề thi được nhiều học sinh và các chuyên gia, các thầy cô giáo đánh giá là phù hợp, giảm độ khó so với năm trước nhưng vẫn đảm bảo tính phân hóa. Do vậy, “mưa điểm 10” vì đề thi quá dễ theo tôi là sẽ không có cơ sở”.