Du lịch Halloween dưới góc nhìn văn hóa

Halloween (hay còn gọi là lễ hội Hóa Lộ Quỉ) là một lễ hội thường niên được tổ chức vào 31/10 hằng năm, được coi như một ngày tết, một lễ hội vui nhất trong năm đặc biệt là đối với giới trẻ bởi những trò chơi vô cùng kỳ bí và hấp dẫn.

Nó là sự pha trộn giữa những nghi lễ tôn giáo và tập tục cổ xưa của nhiều nền văn hóa khác nhau, trải qua thời gian mới trở thành một lễ hội như chúng ta biết đến ngày nay và được xem là một trong những lễ hội lâu đời nhất và phổ biến nhất.

Nếu như trước đây, lễ hội Halloween chỉ diễn ra ở các nước phương Tây theo công giáo, thì nay đã trở thành một sự kiện văn hóa thường niên được người dân trên toàn thế giới mong đợi. Trong những ngày diễn ra lễ hội, nhà nhà trang trí những hình nộm phù thủy, mèo đen, bí ngô lập lòe ma quái; người người tìm cho mình những trang phục gây ấn tượng mạnh trong đêm hội hóa trang…

Vậy điều thú vị gì trong lễ hội Halloween mà sức hút của nó lại lớn đến vậy? Hãy cùng khám phá về nguồn gốc và những điều thú vị trong ngày lễ Halloween nhé!

Nguồn gốc lễ hội Halloween

Lễ hội Halloween ngày nay bắt nguồn từ dân tộc Celt, là một dân tộc sống cách đây hơn 2,000 năm trên các vùng đất bây giờ là Anh quốc, Ái Nhĩ Lan và miền Bắc nước Pháp. Dân tộc Celt bắt đầu năm mới vào ngày 1 tháng 11 Dương Lịch. Một lễ hội được cử hành vào đêm trước năm mới để vinh danh vị thủ lãnh đã quá cố là Samhain. Ngày lễ hội này báo hiệu sự bắt đầu của mùa lạnh, của những ngày tối tăm thường được liên kết với sự tàn tạ và sự chết của loài người. Dân tộc Celt tin rằng Samhain cho phép những linh hồn người chết được trở về nhà trên trần gian vào đêm hôm đó.

Halloween có tên gốc là All Hallows"Eve, có nghĩa là đêm trước Ngày lễ các thánh. "Hallow" là một từ tiếng Anh cổ có nghĩa là "thánh". Tên ngày lễ sau đó được cắt thành Hallowe"en và cuối cùng là Halloween như chúng ta biết ngày nay.

Ngày nay, nhiều cộng đồng, nhiều tổ chức đã đứng ra bảo trợ các tục lệ vui chơi của ngày Halloween, nên nó đã trở thành một ngày lễ hội rất vui thú của thiếu niên và một số thanh niên.

Những tập tục độc đáo trong lễ hội Halloween

Halloween được coi như một ngày tết, một lễ hội vui nhất trong năm đặc biệt là đối với trẻ nhỏ bởi những trò chơi lý thú, hấp dẫn. Rất nhiều những trò chơi truyền thống có lịch sử từ rất lâu đời nhưng vẫn luôn mang đến cho mọi người cảm giác thích thú, hứng khởi khi chơi.

Tập tục đốt lửa: Trong ngày lễ Halloween, người ta đốt lửa với hi vọng mặt trời sẽ ngày lại ngày chiếu sáng và lưu lại trong thời gian lâu hơn, giúp cho mùa màng bội thu. Những đống lửa cũng là ánh sáng giúp con người tránh xa các linh hồn quỉ dữ.

Trang trí lồng đèn: Trẻ em thường chơi trò đục khoét quả bí ngô, củ khoai tây hoặc bí đao; sau đó khắc hình thù những khuôn mặt lên đó, đặt nến vào bên trong để thắp sáng. Những chiếc lồng đèn này được gọi là "Jack O"Lantern", xuất phát từ truyền thuyết về anh chàng tên Jack vì tính keo kiệt và những cú lừa với quỷ nên khi chết, anh ta không được lên thiên đường cũng như xuống địa ngục, phải làm linh hồn lang thang với chiếc đèn bí ngô.

Lễ hội hóa trang: Đây là phong tục phổ biến nhất vào Halloween, đặc biệt là đối với trẻ em. Trang phục thường gặp là những bộ quần áo hóa trang phù thủy, ma quỷ, các nhân vật hoạt hình nổi tiếng hoặc những sinh vật siêu nhiên khác… Người ta tin rằng sự cần thiết để tránh khỏi những linh hồn tà ác dẫn đến việc mặc trang phục và mặt nạ. Mục đích của họ là để ngụy trang mình như là một linh hồn tà ác và do đó tránh tổn hại. Những bộ trang phục và mặt nạ sẽ làm cho các linh hồn quỉ dữ nhầm lẫn, hoặc góp phần xua đuổi chúng.

Trick – or – Treat: Trong suốt lễ hội người ta cho rằng người chết sẽ tìm đến lừa, gây hoang mang, lo sợ và phá hoại con người. Những hồn ma đi lại ăn xin và đến nhà nào, gia chủ phải cung cấp thức ăn cho chúng. Chính vì thế, trong tuần lễ Halloween, trẻ em phương Tây rất hứng thú với trò "gõ cửa xin ăn" này. Chúng mặc trang phục hóa trang và đeo mặt nạ rồi đi từ nhà này qua nhà khác, gõ cửa để gặp chủ nhà và nói câu "trick-or-treat".

Trò chơi "Trick Or Treat" có nghĩa là: "Nếu muốn chúng tôi không chơi xấu thì hãy đãi chúng tôi cái gì đi." Thông thường những người láng giềng luôn luôn muốn tránh việc chơi đòn đánh lừa nên thường tiếp đón chúng bằng kẹo và trái cây (theo tục lệ có nhét đồng tiền ở bên trong).

Một vài trò chơi khác trong lễ Halloween mang tính chất bói toán. Ngoài ra vào ngày này mọi người thường kể cho nhau nghe những câu chuyện ma, xem phim ma hoặc những bộ phim kinh dị. Nhà ma cũng là địa điểm hấp dẫn cho nhiều người.

Những món ăn rùng rợn: Các món ăn trong ngày Hallowen cũng được làm rất sáng tạo để không khí tiệc trở nên thật rùng rợn. Từ những món ăn ngọt các loại bánh đến các loại đồ ăn mặn đều được người ta sáng tạo theo những phong cách quái dị nhất mà không phải ai cũng dám ăn.

Có thể cây xúc xích được tạo ra một món ăn như những ngón tay của con người thật, những ống máu ma cà rồng được làm từ nước bí rợ đặt trong lồng gỉ sắt, từ bột mì, có thể nặn bột thành những cái xương người sau đó đem chiên vàng…

Ý nghĩa của ngày lễ hội Halloween

Theo truyền thuyết của người Ireland thì xưa có một anh chàng biệt danh là Jack Hà Tiện. Vì tính keo kiệt và những cú lừa với quỷ nên khi chết, anh ta không được lên thiên đường cũng như xuống địa ngục, phải làm linh hồn lang thang với chiếc đèn bí ngô.

Ý nghĩa giáo dục

Qua truyền thuyết về anh chàng tên Jack đã trở thành những kinh nghiệm để tuổi trẻ rút ra một bài học làm người, đó là: Không nên chơi đùa với ma quỷ. Ma quỷ hiểu theo nghĩa bóng là những trò lừa lọc, đe dọa, làm cho người khác sợ hãi, những việc làm tinh quái do trí thông minh và tưởng tượng của tuổi trẻ sáng tạo ra có khi làm hại đến người, đến xã hội... Chơi đùa, giao du với ma quỷ sẽ dễ bị cám dỗ đi vào đường tối tăm và tội lỗi.

Tuy nhiên, chuyện anh chàng Jack trong đêm Halloween cũng ghi nhận một thái độ sòng phẳng của quỷ, đó là "ân đền, oán trả" và "giữ lời hứa." Dù rằng sự "giữ lời hứa" này đã làm cho Jack rơi vào thân phận cô hồn lang thang vất vưởng.

Ý Nghĩa nhân bản

Nếu đào sâu hơn, có lẽ sẽ tìm thấy tính cách nhân bản trong câu chuyện. Jack là nhân vật tưởng tượng nhưng đã thực sự hiện thân trong cuộc đời, trong thân phận làm người... mà lại là một người cô đơn. Khi chết, Jack trở thành cô hồn, không chỗ dung thân... Thiên Đàng và Địa Ngục đều từ chối!

Truyền thống lễ hội Âu Mỹ đã dành cho Jack một ngày. Một ngày được trở lại với cõi dương. Trong ngày đó, Jack có thể sống vui chơi thoải mái, vì người sống đã hóa trang thành ma quỷ để linh hồn Jack có chỗ trà trộn vào cho đỡ cô đơn. Đây là ý nghĩa nhân bản của lễ hội Halloween.

Với ý nghĩa nhân bản này, ngày lễ Halloween và Rằm tháng Bảy Âm lịch của nước ta có thể xem như là ngày hai cõi Âm, Dương hội ngộ trong niềm thương cảm bao la...

Tại Việt Nam:

Halloween giờ đây đã không còn là một cụm từ làm "nổi da gà" các bạn trẻ Việt Nam mà nó thực sự trở thành một lễ hội hóa trang đặc biệt được mong đợi nhất trong năm. Trong những ngày đón lễ hội Halloween, nhiều cửa hàng trên những tuyến đường Hà Nội và Tp. HCM bày bán nhiều đồ hóa trang phục vụ Halloween. Những món đồ độc và ấn tượng như quan tài, áo ma, bộ khung xương người… Nhiều người kỳ công hơn còn đặt may những phục trang kinh dị hay đặt thiết kế những mẫu mặt nạ độc.

Nguồn: Vietwindtravel - Du lịch Halloween

{fcomment}